jormun: Mayıs 2008

1990dan beri saçma sapan bir şekilde gereksiz yoğunlukta bir ilgi duyduğum Eurovision, artık eski tadını vermemeye başladı. 1997'den önce, telefonla oylama diye bir şey yokken, bütün ülkeler oylarını jüriyle verirken oylamanın siyasi olduğu yönünde şikayetler olurdu. Yunanistan'la Türkiye birbirine hiç oy vermezedi, İrlanda ve Birleşik Krallık, araları iyi olduğu zaman birbirlerine oy verir, kötü olduğu zaman vermezdi falan filan. Sonra televoting geldi, bu arada eski SSCB, doğu bloku ve Yugoslavya ülkeleri de birer birer yarışmaya katılmaya başladılar, ve her şey iyice boka sardı.

Çok fazla ülke olması nedeniyle elemeler, yarı finaller yapılmaya başlanması bir yana, "Diaspora oylaması" tabir edilen, ülke dışında yaşayanların kendi ülkesine oy vermesi, o dili anlamak veya o şarkıcı/grubun daha tanıdık/sevilebilir olması veya sırf milliyetçilik sebebiyle bir sürü ülkenin habire en yüksek puanları birbirine vermeleriyle yarışmanın suyu çıktı. Eski SSCB ve Yugoslavya ülkeleri ilk 10 sırayı doldurmaya, Türkiye ve Ermenistan osursa bile (örnek: Rimi Rimi Ley) iyi bir derece yapmaya başladı. Hatırlar mısınız, 97'den önce, oyları jüriler verirken Yunanistan ve Kıbrıs her zaman 12 puan vermiyordu birbirlerine. 10, 8, hatta 7 bile verdikleri olurdu, ama 1997den beri sadece 12 vermekteler. Şimdi, bakalım bu sene hangi ülke hangi ülkeye kaç puan vermiş:

Fransa: Ermenistan'a 12, Türkiye'ye 10, Portekiz'e 8. Diaspora.
İzlanda: Danimarka'ya 12, Norveç'e 10. Finlandiya'ya 7. İskandinav.
Danimarka: İzlanda'ya 12, Norveç'e 10, İsveç'e 8. İskandinav.
Almanya: Yunanistana 12, Türkiye'ye 10, Sırbistan'a 8. Muhtemelen çoğu diaspora.
Belçika: Ermenistan'a 12, Türkiye'ye 10. Diaspora.
Kıbrıs: Yunanistan'a 12. Milliyetçilik/Dil.
Hollanda: Ermenistan'a 12, Türkiye'ye 10. Diaspora.
İsveç: Norveç'e 12, İzlanda'ya 8, Finlandiya'ya 7. İskandinav.
Türkiye: Azerbaycan'a 12, Ermenistana 10, Ukrayna'ya 8, Yunanistan'a 7. Azerbaycana milliyetçilikten, Ermenistan ve Yunanistan diaspora, Ukrayna'nın ise şarkıcısının kocası Türk'müş. Muhtemelen ondan.
Norveç: Danimarka'ya 12, İzlanda'ya 8. İskandinav.
Finlandiya: Norveç'e 12. İskandinav.
Slovenya: Sırbistan'a 12, Bosna Hersek'e 10, Hırvatistan'a 8. Eski Yugoslavya.
Bosna Hersek: Sırbistan'a 12, Hırvatistan'a 10. Eski Yugoslavya.
Hırvatistan: Bosna Hersek'e 12, Sırbistan'a 10. Eski Yugoslavya.
Estonya: Rusya'ya 12. Eski SSCB.
Makedonya Arnavutluk'a 12, Sırbistan'a 10. Biri komşu, diğeri eski Yugoslavya.
Letonya: Rusya'ya 12, Ukrayna'ya 10, Gürcistan'a 8. Eski SSCB.
Litvanya: Rusya'ya 12, Letonya'ya 10. Eski SSCB.
Rusya: Ermenistan'a 12, Azerbaycan'a 10, Ukrayna'ya 8, Gürcistan'a 7. Eski SSCB.
Azerbaycan: Türkiye'ye 12, Ukrayna'ya 10, Rusya'ya 8. İlki milliyetçilik/dil, diğer 2si eski SSCB.
Ukrayna: Rusya'ya 12, Azerbaycan'a 10, Gürcistan'a 8, Ermenistan'a 7.
Andorra: İspanya'ya 12. Milliyetçilik/Dil.
Belarus: Rusya'ya 12, Ukrayna'ya 10, Azerbaycan'a 8, Ermenistan'a 7, Gürcistan'a 6.
Moldova: Romanya'ya 12. Milliyetçilik/Dil.
Ermenistan: Rusya'ya 12, Gürcistan'a 10. Eski SSCB.
Gürcistan: Ermenistan'a 12, Ukrayna'ya 10, Rusya'ya 8, Azerbaycan'a 7.
Sırbistan: Bosna Hersek'e 12. Eski Yugoslavya.
Karadağ: Sırbistan'a 12, Bosna Hersek'e 10. Eski Yugoslavya, hatta eski Sırbistan ve Karadağ.

"Milliyetçilik/Dil" yazdıklarım, "safi milliyetçilik", "o dili anlamak" veya "o şarkıcı/grubun daha tanıdık/sevilebilir olması"nı kapsıyor, ayrıca "Eski Yugoslavya" ve "eski SSCB" yazdıklarım da hem "Milliyetçilik" hem "diaspora" demek aslında. Bunların dışında da bir sürü komşunun komşuya verdiği oy var. Onlar da hem diaspora hem milliyetçilik/dil sayılmalı. Bu arada bunlara "politik oyunlar" dediğim, ülkelerin birbirlerine puanları ayarlayarak verdiklerini iddia ettiğim sanılmasın, yok öyle bir şey. Bütün oylar telefonla veriliyor. Sadece Ermenistan ve Azerbaycan'ın birbirine hiç oy vermemesinde bir bit yeniği olduğunu düşünüyorum. Özellikle Azerbaycan'da yaşayan Ermeniler var bildiğim kadarıyla, yanlışsam düzeltin.

Şimdi bu yıllardır süren ve artık tadı kaçan saçma sapan duruma çözümlerimi sunmak istiyorum naçizane:

1. Telefonla oylama kaldırılmalı. Ama bu yarışmanın popularitesini düşüreceğinden ve telefon firmalarının kazancını sıfırlayacağından yapılmayacaktır. Zaten bütün oyları jüri verince gerçekten biraz sıkıcı olduyor. İrlanda 30 kere kazanıyor sonra uyuz uyuz şarkılarla. Neyse, bunun yerine oylamaların jüri ve halk tarafından yarı yarıya yapılmasını öneriyorum. Bu sayede en azından diaspora oylamasından kurtuluruz bir nebze.

2. Habire birbirine oy veren ülkeler arasında bir kaç yarı final yapılsın. Ayrı ayrı İskandinav, Balkan ülkeleri ve eski SSCB yarı finalleri çok uygun bence. Kalan ülkeleri de başka bir yarı finale atarız. Ama mesela bütün İskandinavlar o sene süper şarkı yaptıysa haklarının yenmesini de şöyle engelleyebiliriz; elenen ülkeler arasından da mesela 5 tanesi bir kurul ayrıca seçebilir.

3. Bunlar sonucunda finaldeki oylamayı kesinlikle sadece finale çıkan ülkeler yapmalı. Hem 43 ülkenin puan vermesi çok sıkıcı oluyor, hem de yetiştirecez diye 1den 7'ye kadar olan puanları okumadan geçip, yarışmanın eğlencesinin içine ediyorlar. Puanlamalardan bir bok anlamadım son 3 senedir. Tabii 100bin tane balkan ülkesinin bierden oy vermesi de engellenmiş olour böylece. Bu arada şurada, "bu sene sadece finaldeki ülkeler oy verseydi puan durumu ne olurdu" tablosu var. Yeri gelmişken, puan tabloları da şurada.

Ek yorum: Skorlar şekillenmeye başladıktan sonra Ermenistan'ın kazanmasını istedim, en adam gibi şarkı oydu tepelerdeki çünkü. Ama sonuçta Rusya'nın kazanmasına da üzülmedim, hem 2. ve 3. olan Yunanistan ve Ukrayna çok daha kötüydü, hem de Rusya daha önce bence 2 kere (2000 ve 2003) kazanmayı hak ettiğinde kazanamamıştı. Bu sefer dandik bir şarkıyla kazandılar, sağlık olsun. Sırbistan'a da geçen sene aynı sebepten sevinmiştim.

Ek bilgi: Bir erkek solist 1990'dan beri ilk kez kazanmış. Bunu neredeyse diğer bütün yarışmacıların karı kız meme bacak göstermesine, karı kız meme bacak oylarının bölünmesine bağlıyorum.